Bir Yeşil Lojistik Tahlili Mümkün Mü?
Pandemi tesiriyle e-ticaret ve küresel lojistik servisleri tüm vakitlerin en süratli büyümesini yaşarken bu büyümenin etraf ve ekoloji üzerindeki tesiri de giderek artıyor. Son periyotta sürdürülebilir ve yeşil lojistik tahliller pazara sunulsa da bu tahlillerin kullanım yaygınlığı şimdi istenen düzeylere ulaşmış değil. Bu durumun ana nedeni olarak yeşil tahlillerin yarattığı ek maliyetler ve bu maliyetlerin nakliyecilere ve son tüketiciye ne ölçüde yansıtılacağına ait soruların şimdi cevap bulmaması gösteriliyor. Küresel danışmanlık şirketi Simon-Kucher&Partners, “Yeşil Lojistiğin Yükselişi ve Pazara Yansımaları” araştırmasıyla bu soruların cevabını arıyor, kârlı bir yeşil lojistik tahlilinin nasıl mümkün olacağını ortaya koyuyor.
Pandemi tesiriyle e-ticaret 2020 yılında rekor bir artış kaydetti ve Türkiye’de yüzde 45, dünyada yüzde 24 büyüdü. Bu büyümenin önümüzdeki devirde de sürmesi bekleniyor. E-ticaret büyürken lojistik ve nakliyecilik faaliyetleri de tüm vakitlerin en süratli büyümesiyle karşı karşıya. Lakin yük nakliyatının hacmiyle birlikte etrafa tesiri de artıyor. Uzmanlar yük trafiğinde yayılan karbon emisyonlarının 2050 yılına kadar 8 milyar tondan daha fazla olacağını iddia ediyor. Münasebetiyle şirketlerin bu etkiyi dikkate alarak faaliyetlerini tekrar gözden geçirmeleri daha çevreci tahlilleri devreye almaları gerekiyor.
Hali hazırda kamuoyunda bu hususta artan farkındalık şirketlerin müşteri tedarik zincirindeki farklı paydaşları üzerinde baskı kurmaya başladı. Bununla birlikte Haziran 2021’de Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanan Yeşil Muahede üzere regülatif aksiyonlar da şirketler üzerindeki baskıyı giderek artırıyor.
Artan beklenti ve baskılar doğrultusunda küresel ve lokal pazarlarda şirketlerin yeşil lojistik servislerine ve tahlilleri üretmeye başladığı da gözlemleniyor. Lakin yapılan çalışmalara nazaran bu tahlillerin kullanım yaygınlığı ve tahlillere olan talep şimdi istenen düzeylerde değil. Bu durumun nedeni olarak da yeşil tahlillerin yarattığı ek maliyetler ve bu maliyetlerin nakliyeciler ve son tüketiciye ne ölçüde yansıtılacağına ait soruların şimdi cevap bulmaması gösteriliyor. Küresel danışmanlık şirketi Simon-Kucher&Partners, “Yeşil Lojistiğin Yükselişi ve Pazara Yansımaları” araştırmasıyla pazarda öne çıkan yeşil tahlilleri incelerken, “Yeşil lojistik tahlilleriyle kâr elde edilir mi?”, “Yeşil lojistik tahlilleri ödeme istekliliğini artırıyor mu?” ve “Şirketler yeni durumda ne yapmalı?” sorularına karşılık veriyor.
ÖNE ÇIKAN TAHLİLLER
Araştırmaya nazaran yeşil tahliller ortasında “Sürdürülebilirlik Raporlama Servisi”, “Yeşil Rota Optimizasyonu”, “Yeşil Filo ve Operasyon” ile “Yeşildışı Hizmet Bedeli” öne çıkıyor. Simon-Kucher&Partners Şirket Ortağı Cem Balıkçıoğlu, sürdürülebilirlik raporlarıyla nakliyatla salınan karbon emisyonlarının ve operasyonlardaki enerji/su kullanımında yenilenebilir kaynak kullanım oranlarının tam şeffaflık ile raporlandığı ve böylece müşterilerde farkındalık yaratıldığını belirtiyor. Balıkçıoğlu kelamlarını şöyle sürdürüyor: “Yeşil Rotalar, karbon salımını minimize etmeyi hedefleyen rota optimizasyonu süreçlerinin ve araçlarının kurgulanmasıyla karbon salınımında yüzde 30’a kadar azalma sağlayabiliyor. Yeşil Filo ve Operasyon tahlili kapsamında şirketler elektrik yahut hidrojenize bitkisel yağ bazlı araçlarla filolarını güncelliyor, depo ve öteki operasyonlarında güneş panelleri üzere alternatif güç usulüne başvuruyor. Bu tahlili kullanan lojistik şirketlerinin sayısının da arttığını görüyoruz. Bunlara ek olarak Amazon üzere e-ticaret pazarı oyuncuları da birebir trendi takip ederek, sıfır karbon ve yüzde 100 yenilebilir güç ve sürdürülebilir paketleme gayeleriyle temaslı olarak operasyonlarını yeşilleştirme projeleri gerçekleştiriyor. Yeşildışı Hizmet Bedeli çözümündeyse lojistik ve e-ticaret şirketleri karbon salınıma negatif tesir eden acil teslimat, verimsiz paketleme ve iade üzere kargo kalitesine negatif taraflı tesir eden nakliyecilik işleri için ek hizmet bedeli faturalıyor.”
EK ÖDEMEYE NASIL YAKLAŞILIYOR?
Lojistik ve nakliye şirketlerinin yöneticileri ortasında sürdürülebilirlik konusunda artan farkındalığa ve pazara sunulan tahlillere karşın, birçok şirket hala yeşil bir lojistik tahlili için nakliyecilerin ek ödeme yapmaya nasıl yaklaştığını ve bunun son tüketici için fiyatlara tesirini tam olarak ölçebilmiş değil. Araştırma ile en çok bu bahisteki sorulara cevap aramaya çalıştıklarını belirten Simon-Kucher&Partners Kıdemli Danışmanı Ozan Aydın, dünya çapında çeşitli lojistik segmentlerinden yaklaşık olarak 100 uzmanla bir araştırma gerçekleştirdiklerini ve çarpıcı sonuçlara ulaştıklarını anlatıyor. Aydın, bu sonuçları da şöyle paylaşıyor: “Birçok lojistik şirketi, yeşil lojistik için ek ödemeye istekli olan göndericilerinin hissesinin yüzde 10 ila 20 ortasında olduğunu düşünüyor. Bu kıymetler ülkeler ve bölgeler ortasında farklılık gösterse de, bölüm tecrübelerimizde lojistik şirketlerinin bu hususta görece karamsar bir bakış açısında olduğunu ve göndericinin ve son tüketicinin görüşlerini yüzde yüz doğrulukla değerlendiremediğini görüyoruz. Büyük bir e-ticaret göndericisi de sıfır karbon gönderilerin temel müşteri kümeleri için çok değerli olduğunu ve bu hizmeti sunmadıkları için eleştirildiklerini paylaşıyor. ‘Karbon salınımsız sevkiyatlar sağlamayan bir lojistik şirketi ile partnerlik uzun vadede mümkün değil’ diyor. Biz de bu tıp görüşlerin yakın gelecekte değerli ölçüde artacağına ve lojistik şirketlerinin fikir yapısını değiştirmeye başlayacağına inanıyoruz.”
ALINMASI GEREKEN AKSİYONLAR
Mevcut tablo geleceğin yeşil lojistik tahlillerde olduğunu gösteriyor. Pekala göndericiler yeşil tahliller için olağan nakliye masraflarına ek ödemeye yapmaya hazır mı? Simon-Kucher&Partners’ın araştırması kapsamında yapılan anket bu sorunun da karşılığını veriyor. Araştırmaya katılan nakliyat müşterileri toplam teslimat maliyetlerinin yüzde 3 ila 10’u ortasında bir fiyat artışının kabul edilebilir olduğunu söylüyor. Önümüzdeki süreçte sürdürülebilirlik trendi güçlendikçe, farkındalıkla birlikte ödeme istekliliğinin giderek artması bekleniyor. Tüm bu süreçte şirketlerin nasıl davranması ve hangi fırsatlara odaklanması gerektiğini de ortaya koyan Simon-Kucher orta ve uzun vadede alabileceği aksiyonları da belirliyor. Simon-Kucher&Partners Şirket Ortağı Cem Balıkçıoğlu, bu aksiyonları şöyle sıralıyor: “Uzun periyotlu yeşil lojistik stratejilerinin oluşturulması gerekiyor. Şirketlerin regülasyonlarla ve müşteri beklentileriyle paralel bir formda 2025 ve 2030 tarihleri üzere ileriye dönük sunacakları yeşil lojistik eserlerinin planlanmasına şimdiden başlaması koşul. Yeşil lojistik eserlerinin ve özel hizmetlerin geliştirilmesi gerekiyor. Hem küresel hem lokal oyuncuların yaptığı üzere emisyon ölçüsünü azaltan eserler ve salınım raporlamaları üzere ek hizmetlerin şimdiden planlanması, yıkıcı ve yenilikçi tahlillerin AR-GE planlarına dahil edilerek pazarın gerisinde kalınmaması gerekiyor. Bedel bazlı fiyatlandırma da kıymetli. Şirketlerin sürdürülebilirliği de kapsayan farklı niteliklerin müşteri tarafında ödeme istekliliğini ölçümlemeleri ve sundukları servislerin müşteri tarafında ne oranda bir fiyat farkına tekabül ettiğini rakamlaştırmaları gerekiyor. Satış grupları hakikat pazarlama ekipmanlarıyla donatılmalı.Şirketlerin satış gruplarının yeşil lojistik uygulamalarının yararlarını ve pazarda yarattığı pahası açıklamasına yardımcı olacak dokümanlarla donatması hem mevcut hem yeni müşterilerinde bu hizmetleri öne çıkarmayı sağlamaları dönüşümlerinin tamamlanması için en değerli adımlardan biri.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
