Gyoder Tahlil Platformu’nda kıymet ve eder konusu konuşuldu
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği’nin (GYODER), kesimdeki son gelişmeleri kıymetlendirmek ve mevcut sıkıntılara tahlil bulmak gayesiyle hayata geçirdiği ‘GYODER Tahlil Platformu’nun yedincisi, “Değer”ini Kim Bilir? başlığıyla gerçekleşti. Digital Network Alkaş işbirliği ile online platformda düzenlenen aktiflikte, gayrimenkulde kıymet ve eder kavramları tüm taraflarıyla ele alındı. Tahlil Platformu’nda; değerleme süreçlerinden, bu alandaki insan kaynağına; sigorta sisteminden, raporlama formatına; değerleme alanında teknolojinin kıymetine kadar pek çok bahis gündeme getirilerek, dalın değerli isimlerinin tahlile yönelik teklif ve görüşleri iştirakçilerle paylaşıldı.
“Türkiye’nin Gayrimenkul Platformu” olarak dalın tüm alt açılımlarını tıpkı çatı altında toplayan GYODER, Tahlil Platformu toplantısının yedincisini “Değer”ini Kim Bilir? başlığıyla gerçekleştirdi. Online olarak gerçekleştirilen ve toplamda 345 iştirakçi ile interaktif olarak gerçekleşen toplantının açılış konuşmasını GYODER İdare Heyeti Lider Yardımcısı Neşecan Cazibeli yaptı. Cazibeli, Tahlil Platformu’nun gündeminde kıymet ve değerlemeye ait muhtaçlıklar, süreçler ve uygulamalar olduğunu belirtirken bu toplantının çıktılarının bölüm için atılacak adımlar için yol gösterici olacağının altını çizdi. Cazibeli ayrıyeten konuşmasında GYODER’in yeni idare şurasının ilerleyen günlerde “Tabiat, Teknoloji ve Tasarım” üçlemesini sahiplenerek bu misyon ile yepisyeni projelere imza atacaklarını vurguladı.
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi ve GYODER İcra Heyeti Üyesi Prof. Dr. Ali Hepşen ve İş GYO Hukuk Müşaviri Av. Pınar Ersin’in moderatörlüğünü yaptığı GYODER Tahlil Platformu toplantısında; açılış konuşmasının akabinde İstanbul Değerleme Ortağı Dr. Ahmet Büyükduman’ın 360 Derece Değerleme bahisli sunumu yer aldı. Büyükduman, değerleme kesiminin temel çelişkilerini iştirakçiler ile paylaştığı sunumunda gayrimenkul bedellerinin daima değiştiği günümüzde değerleme sisteminin uzun vadeli, piyasanın anomalilerinden arındırılmış, istikrarlı değerleme sistemine evrilmesinin mümkün olabileceğini belirtti. Büyükduman, önümüzdeki devirde tüketicilerin değerlemeye yönelik beklentilerinin değişeceğini; değerleme uzmanlarından gayrimenkulün yalnızca yeni ederinin değil, kiraya mı verileceği yoksa ne kadar mühlet sonra satılması gerektiğine, muhtemel risklere ve o bölgenin yapılaşma ve öteki değişkenlerle ilgili sorulara da cevap vermesini bekleyeceğini iletti.
Değerleme uzmanları branşlarına nazaran farklılaşmalı
Dr. Ahmet Karaduman’ın akabinde devam eden “Değer mi? Eder mi?” panelinde ise birinci olarak LAL Değerleme A.Ş İdare Heyeti Lideri Ebru Öz kesimin insan kaynağı konusuna değindi. Öz, değerleme kesimindeki çalışanların değerleme yapılacak alana nazaran uzmanlaşacak formda mesleksel eğitim almalarının ehemmiyetini lisana getirdi. Referans evrakı ve kıdemli/yetkin değerleme uzmanı uygulamalarının hayata geçirilmesi ile daldaki meslek imkanlarının artacağını belirten Öz, bu uygulamanın mesleğe kaliteli insan kaynağının da çekilmesi ismine olumlu tesiri olacağını lisana getirdi. Değerleme kesiminin ARGE, eğitim teşviklerinden yararlanamadığına değinen Öz, gayrimenkul yazılımlarına, matematiksel modelleme, farklı tipteki gayrimenkullerin değerlemesine yönelik tahlil modellerinin yapılabileceği çalışmaların da teşvik kapsamına alınmasının, değerlemede yaşanan sıkıntıların giderilmesi manasında kıymetli olacağının altını çizdi.
Bölümün data bankası gereksinimi önceliklendirilmeli
Tahlil Platformu’nda değerleme dalında kredi ve sigorta hususlarını ele alan Garanti BBVA Mortgage Genel Müdür Yardımcısı Songül Yeşilçimenli değerleme sürecinde kusurlu bedel kaynaklı oluşan kayıpların giderilmesi emeliyle daha kullanışlı bir sigorta sisteminin oluşturulması gerektiğini belirtti. Yeşilçimenli ayrıyeten SPK tarafından, Milletlerarası Değerleme Standartları ve mevcut Türkiye’deki Taşınmaz Hukuku dikkate alınarak, bankalara tek formatta değerleme raporu oluşturmasının öncelikli olduğunu vurguladı. Bunun ardından tüm bankalardan alınan raporların toplanacağı bir bilgi bankası oluşturulmasının, yeni hazırlanacak raporlar hakikat bir referans noktası olacağının altını çizdi.
Dataya dayalı tahliller için teknoloji değerli
Panelde dalın teknolojik dönüşümüne ve bunun kıymetine değinen Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt değerlemenin yalnızca fiyattan ibaret olmadığını ve data tahlili için teknolojinin sunduğu imkanların süreci kolaylaştırıp, kısalttığını belirtti. Öğüt, klasik değerleme prosedürlerinin teknolojin ile tamamlanmasıyla ulaşılacak sonuçların, geçmişten bugüne gayrimenkulün kıymetinin görülmesi ve gelecek için muhtemel durumunun tespit edilmesi için en muteber araç olduğunu kelamlarına ekledi.
‘Değer’ ile ‘Eder’ her vakit birebir olamayabilir
Tahlil Platformu’nda yatırımcı gözüyle bedelli katkıda bulunan Akfen GYO Genel Müdürü Sertac Karaağaoğlu gelir yaklaşımı-maliyet yaklaşımı hususlarına değindi. Türkiye’de değerleme firmalarının değişen piyasa şartlarına karşın çok başarılı işler yaptıklarını lisana getiren Karaağaoğlu, gayrimenkulde her vakit ‘Değer’ ile ‘Eder’in birebir olamayacağını belirtti. Ortadaki farkların değişken piyasalarda öngörülebilir durum olduğunu vurgulayan Karaağaoğlu, daha sağlıklı ve uzun vadeli değerlemeler için İndirgenmiş Nakit Akışı Metodunu (İNA) her vakit merkeze alınmayabileceğini paylaştı.
“Fikir Hattı” Duayen İsimleri Ağırladı
GYODER Tahlil Platformu’nun klasikleşen bir uygulaması olan Fikir Hattı’nda birbirinden bedelli isimler yer aldı. Inhouse Küresel İdare Heyeti Lideri Fatih Ergüven, Türkiye İMSAD İdare Heyeti Lider Vekili Ferdi Erdoğan ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kadastro Dairesi Başkanlığı Taşınmaz Değerleme Dairesi Lider Vekili Mustafa Aslan’ın iştirakleri ile değerleme konusu derinlemesine ele alındı. Türkiye İMSAD YKB Vekili Ferdi Erdoğan, değerlemede gerecin negatif tesir yaptığı telaffuzlarının hakikat olmadığını, asıl değerli olanın personellik, arsa ve öteki değerleme kriterleri olduğunun altını çizdi ve yalnızca gereç üzerinden bir kıymetlendirme yapmanın gerçekçi olamayacağını vurguladı.
Inhouse Küresel İdare Konseyi Lideri Fatih Ergüven, yabancı alımları ve vatandaşlık süreçleri konusunda görüşlerini paylaştı. Ergüven yabancı yatırımcı artık yatırımı daha ayrıntılı tahlil ettiğini ve artan maliyetlerin raporlama sürecini etkilemesinden ötürü, yatırımcının niyetlerinin değiştiğini belirtti.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Kadastro Dairesi Başkanlığı Taşınmaz Değerleme Dairesi Lider Vekili Mustafa Aslan bölümün toplu değerlemeye muhtaçlığı olduğunu ve bu hususta çalışmalar yapıldığını belirtti. Aslan Türkiye’nin bu bahiste yakın coğrafyaya örnek olacağını kelamlarına ekledi.
Kesim ismine çok değerli mevzuları her istikameti ile ele alan Tahlil Platformu’nun ana sponsoru bu sene CBRE ve Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Paydaşlığı A.Ş olurken; Endeksa değerleme teknolojileri sponsorluğunu, Apsiyon PropTech sponsorluğunu, Lal Değerleme Co-sponsorluğunu, Garanti BBVA Mortgage tahlil ortağı sponsorluğunu, Inhouse Küresel ise Fikir Sınırı sponsorluğunu üstlendi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
