
Türkiye İMSAD, yapı kesimi ve iktisat etrafları tarafından dikkatle izlenen aylık bölüm raporunu açıkladı. ‘Türkiye İMSAD Eylül 2021 Bölüm Raporu’na nazaran, iç ve dış pazarda artan talebin tesiriyle 2021 yılının birinci 7 ayında inşaat gereçleri sanayi üretiminde yüzde 27,5 artış gerçekleşti.
İnşaat gereci bölümünün çatı kuruluşu Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan ‘Eylül 2021 Bölüm Raporu’nda şu tespitler yer aldı: İnşaat gereçleri sanayi üretimi, uzun resmi tatiller nedeniyle çalışma günü sayısının kıymetli ölçüde azaldığı temmuz ayında, geçen yılın temmuz ayına nazaran yüzde 0,4 geriledi. Üretimde 2021’in birinci aylık üretim gerilemesi temmuzda gerçekleşti. Bununla birlikte inşaat gereçlerine yönelik iç ve dış talepler temmuz ayında da devam etti. Talep tarafında olumsuz bir gelişme yaşanmadı. 2021 yılının birinci 7 ayında, geçen yılın birebir devrine nazaran üretim artışı yüzde 27,5 olarak gerçekleşti. İç talebin canlı kalması ve dış pazarlardaki değerli talep artışı, üretimde tesirli olmaya devam etti.
En yüksek üretim artışı seramik sıhhat gereçlerinde oldu
2021’in birinci 7 ayında 22 alt bölümün tamamında üretim, 2020 yılının birebir periyoduna nazaran arttı. Yılın birinci 7 ayında tekrar tüm alt kesimlerin üretimi tıpkı vakitte çift haneli ve yüksek oranlarda gerçekleşti. En yüksek üretim artışı yüzde 59,6 ile seramik sıhhat gereçlerinde oldu. Tuğla ve kiremit üretimi yüzde 51,3, kilit ve donanım eşyası üretimi yüzde 46, demir çelik radyatör üretimi yüzde 43,7, yalıtımlı kablolar üretimi yüzde 43,5 arttı. Isıtma ve soğutma donanımları üretimi yüzde 38,3, seramik kaplama gereçleri üretimi yüzde 37,8, çimento ve betondan eşyalar üretimi yüzde 36,1 büyüdü. Birinci 7 ayda öteki alt dallara nazaran daha yavaş üretim artışı gösteren dallar ise metalden kapı ve pencereler, çimento ile metal yapı ve yapı modülleri oldu.
Tam açılma ve yüksek mevsimsellik ile inşaat dalında talep kısıtları geriliyor
Pandemi sonrası süreçte meydana gelen şartlar tüm dalları olduğu üzere inşaat bölümünü de etkiliyor ve tekrar şekillendiriyor. İnşaat dalı pandemi salgını sonrası verilen uygun şartlı kredi takviyeleri ile 2020 yılının ikinci yarısında mali açıdan rahatlamıştı. 2021 yılında ise tam açılma ile işlere geri dönüş inşaat bölümündeki faaliyetlerin büyümesini destekledi.
TÜİK inşaat inanç endeksi anketi datalarına nazaran kısıtlayan faktörler eylül ayında gerilemeye devam etti. Kısıtlayan faktörler 2019 yılı başından bu yana en düşük düzeye indi. Bilhassa tam açılma ile işlere geri dönüş talep tarafında güzelleşme sağladı. Finansman konusunda da göreli rahatlık devam ediyor. Finansman problemleri üçüncü çeyreğin son ayında düşüş gösterdi. İnşaat dalında 2021 yılının genelinde talep ve finansman alanında pandeminin yol açtığı sorunların büyük ölçüde geride bırakıldığı görülüyor.
İnşaat dalı istihdamı temmuzda 1,72 milyon olarak gerçekleşti
İnşaat bölümü istihdam düzeyi daldaki iş faaliyetleri için değerli bir gösterge olmaya devam ediyor. İnşaat bölümünde istihdam düzeyi büyüme yıllarında 2 milyonun üzerinde gerçekleşiyor. 2017 yılı temmuz ayında 2,4 milyon ile istihdamda en yüksek düzeye ulaşılmıştı. 2020 yılında salgın nedeniyle dalda istihdam nisan ayında 1,12 milyon ile en düşük düzeyine inmiş, akabinde artışa geçmişti. Yeni yılda ise mayıs ayında istihdam 1,85 milyon üzerine çıkarak bölümdeki toparlanmaya işaret etti. Haziran ayında istihdam 1,84 milyon ile büyük ölçüde korundu. Temmuz ayında ise 1,72 milyon bireye indi.
Mevcut inşaat işleri düzeyi eylülde 4,5 puan yükseldi
İnşaat dalında mevcut işler düzeyi eylül ayında bir evvelki aya nazaran 4,5 puan daha yükseldi. Temmuz ayı başından itibaren tam açılmaya geçilmesiyle birlikte inşaat dalındaki işlerde sıçrama yaşanmıştı. Ağustos ve eylül aylarında ise mevcut işler düzeyi artışına devam etti. Eylül ayının, inşaat kesiminde mevsimsellik ile mevcut işler düzeyinin yüksek olduğu aylardan biri olmasının da katkısı ile mevcut işler düzeyinde uzun müddettir yaşanan durağanlaşma şimdilik geride kaldı. Lakin mevcut işlerdeki artış büyük ölçüde devam eden işlerin tamamlanmasına yönelik faaliyetler tarafından destekleniyor.
Yeni alınan inşaat işleri düzeyi eylül ayında 0,1 puan arttı
Alınan yeni iş siparişleri eylül ayında bir evvelki aya nazaran 0,1 puan artış gösterdi. Mevsimsellik ile yeni iş siparişlerinde klasik olarak artış gerçekleşen bir periyot yaşandı ve bunun tesiri eylül ayında da yavaşlamakla birlikte devam etti. Olağanlaşma, yeni alınan iş siparişleri üzerinde olumlu tesirini gösterdi.
Sanayi ve lojistik binaları için alınan yapı ruhsatları artıyor
2020 yılı prestijiyle yaşanan pandemi konut dışı binaların yer aldığı kesimleri çok olumsuz etkiledi. Uzaktan çalışma, ofis bölümünde daralmaya yol açtı. Oteller, turizm faaliyetlerinin kesintiye uğraması ile uzun bir mühlet kapalı kaldı. Alışveriş merkezleri de misal halde kapatma kararları ve ağır kısıtlamalar ile karşılaştı. 2021 yılının birinci yarısında alınan yapı ruhsatları bu binaların inşaat iştahının hala düşük olduğunu gösteriyor. Lakin sanayi ve lojistik binaları gereksinimi ise süratle artıyor. Üretimde yeni kapasite muhtaçlıkları, lojistikte ihracat ve elektronik ticaretin genişlemesinin tesirleri ile sanayi ve lojistik alanlar için alınan yapı ruhsatlarında 2021 yılının birinci yarısında kıymetli artış yaşandı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı