Uludağ İktisat Zirvesi’nde 2022 Maksat ve Stratejileri konuşuldu
Vodafone Business sponsorluğunda gerçekleşen “2022 Maksat ve Stratejileri” oturumunda Türkiye’nin büyük kümelerini yöneten önderler pandemi sonrası gaye ve stratejilerini açıkladılar.
Vodafone Türkiye İcra Konseyi Lider Yardımcısı Hasret Kestioğlu moderatörlüğündeki panele Akkök Holding İcra Konseyi Lideri Ahmet Dördüncü, Doğan Holding CEO’su Çağlar Göğüş, Limak Şirketler Kümesi İdare Heyeti Lideri Ebru Özdemir, Pegasus Havayolları Genel Müdürü Mehmet Nane ve Akfen Holding CEO’su Selim Akın katıldı.
Dördüncü: “2021 yılı tüm zorluklara karşın uygun bitecek”
2021 yılının ikinci yarısından itibaren bütün dünyada güç fiyatlarının yükseldiğini belirten Akkök Holding İcra Şurası Lideri Ahmet Dördüncü, “Bu durum güç kesimi kümemiz için çok değerli çünkü 1400 MW’a yakın kapasitemiz var ve bunun 900 MW’ı doğalgaz kaynaklı. Üretim süreçlerinde yaşanan maliyet artışları oldu. Örneğin 70-80 dolar olan kömür fiyatı bir anda 170 dolarlara çıktı. Unutmamak gerekiyor ki doğalgazda yaşanan düşünce Avrupa’da daha çok hissediliyor ve büyük oranda politik olsa da kıymetli bir telaşa neden oluyor. 2021 ikinci yarısı ayrıyeten pandemi kaidelerinin hafiflemesiyle sanayi faaliyetlerinin tam kapasite çalışmaya başlamasını sağladı lakin bu da güçte talep patlaması yarattı. Güç üretiminde neredeyse tüm kaynaklarda aksilikler yaşanınca talebe karşılık kâfi arz sağlanamadı. Kümemize bakarsak, bilhassa güç şirketlerimizde bilançolarımızda uzun vadeli yabancı ünitelerle alınmış krediler var ve bu bizde bilanço baskısı oluşturuyor. Kurdan doğan ziyanlar bizi güç durumlara sokuyor. Tekrar de 60-70 yıldır piyasada olan bir oyuncu olarak enerjiyi uzun periyot yatırımı olarak görüyoruz ve varlığımızı sürdüreceğiz. Kimya dalındaki şirketlerimiz ise durmaksızın çalıştı ve yılı başarılı sonuçlarla kapatacaklar. Öbür iş kollarımıza baktığımızda Çin’in batıdan önemli bir halde ayrılıyor olması, lojistik maliyetlerini inanılmaz yükseltti. Örneğin konteyner nakliyatı fiyatları 800 dolarlardan 10 bin dolarlara çıktı. Bilhassa dokumacılık dalında bu Türkiye için uygun bir fırsat yaratmış oldu.” dedi.
2022’yi planlayamadıklarını belirten Dördüncü, “Yönetim konseyine bütçe ve planlama sunmak zorundayız ve artık farklı farklı senaryolarla hazırlıyoruz. 2022 hala belirsizliklerle dolu. İthalat ve ihracat nedeniyle lojistik maliyetleri bizi çok etkiliyor. Hammadde ve güç üzere hususlardaki maliyetler de bizi direkt etkiliyor. Volatilite ise plan yapmamızı zorluyor. Kurun yüksekliği değil de istikrarlı olması kâfi olur. Böylelikle biz de kendimizi hazırlarız. Lakin kısa müddette yaşanan süratli değişim bizleri sıkıntı duruma sokuyor. Holding olmanın yararlarını gördük diyebiliriz. Her şeye karşın 2022 yeniden de düzgün olacak” dedi. AB’ye ihracat yapan şirketler için yeşil mutabakat ve sertifikasyonların da kıymetine vurgu yapan Dördüncü, Türk şirketlerin bundan bu türlü iş yapış biçimlerini gözden geçirmesi gerektiğine dikkat çekti. Bu hususta da karbon ve su ayak izlerinin takip edilmesinin ehemmiyetini vurguladı.
Göğüş: “Maliyet dengesizlikleri 2022 ikinci çeyrek sonrası olağana dönecektir”
Son iki yılda Esnek Ambalaj, Yatırım Bankası, Yeni Sigorta Şirketi, otomotiv yan sanayi, yenilenebilir güç, gayrimenkul portalı, akıllı teknolojilerle sanayi dönüşümü üzere birçok alanda 200 milyon dolar yatırım yapan Doğan Holding’in CEO’su Çağlar Göğüş “Biz 2022’nin ikinci 6 ayında hammade fiyatlarının stabilize olacağını, volatilitenin de düşeceğini, turizmin de olağana döneceğiniz düşünüyoruz. Piyasadaki gelişmeleri takip ediyoruz. Kısa vadeli riskler, kısa konum açıkları, fonlama hususlarına çok dikkat ediyoruz. Ancak biz Türkiye’nin potansiyeline çok inanıyoruz. Yatırımlara uzun vadeli stratejik bakış açımızı devam ettireceğiz. Lakin tüm bunların yanında 2022’de bizim için çalışan dünyasında daha da güçlenme çok kıymetli. Sürdürülebilir bir büyüme, sürdürülebilir insan kaynağı olmadan olmuyor. Bu sebeple de yetkinlik geliştirme, en âlâ insan kaynağı ile çalışmak, daha fazla istihdam yaratmak, yedekleme, çalışanların meslek imkanları üzere insan kaynakları mevzuları ana öncelikli unsurlarımızdan biri.” dedi.
Ebru Özdemir: “Türkiye, Çin’e alternatif batı için uygun bir üretim üssü olabilir”
Pandemi sürecinde inşaat dalında, bilhassa de Çanakkale Köprüsü üzere büyük projelerde çalışmalarını aralıksız sürdürdüklerini söyleyen Limak Şirketler Kümesi İdare Konseyi Lideri Ebru Özdemir, “2021 yılında evvel imalat sonra da hizmet kesimi süratle harekete geçti ve talepler birden oluştu. Bir yandan belirsizlikler bir yandan da arz ve talebin birbirini karşılamaması talep enflasyonu oluşturdu. Tüm üretim sürecindeki materyallerde yüksek fiyatlar mevcutken iş gücünde de fiyatlamalar yükseldi ve tekrar düzenlenmeli. Bu bahiste tüm dünya baskı altında. Pandeminin bize en büyük katkısı, kesimimiz için neredeyse imkânsız görünen dijital dönüşümde oldu; geçişi birden yapabildik. Küresele bakıldığında Çin’le münasebetler yine düzenleniyor ve Türkiye yeni bir üretim üssü olabilir mi? diye konuşuluyor. Türkiye bu bahisleri düzgün kıymetlendirmeli ve stratejiler hem özel hem kamu hem de STK’lar olarak gerçek belirlenmeli” dedi.
Özdemir ayrıyeten “2022 öngörüsüne bakılınca dünya ekonomilerinin bile net bir öngörüde bulunamadığını görüyoruz. Herkes yakın takip ederek durum almaya çalışıyor. Pandemi çok güzel bir test oldu; süratli ve çevik karar almayı ve aksiyona geçmeyi öğretti. Ayrıyeten artık statik değil dinamik bütçeler yapmaya başladık zira girdi maliyetinin daima değiştiği bir dünyada statik bütçe yapmak imkânsız. Kurum olarak daha sürdürülebilir olma konusunda özel çalışmalar yapıyoruz. Geleceğe bakarsak, yakın gelecekte altyapı ve gücün çok değerli olacağı görüşündeyiz zira Türkiye çift haneli büyüyecek ve beraberinde yüksek güç gereksinimini getirecek. Kimi güç kaynakları olmadan yatırım yapmanın da çok bir manası yok artık. Bize nazaran 2022’nin en kıymetli kesimi güç olacak. Global kalkınma ve etraf mevzuları göz gerisi edilemeyecek kadar dikkate paha ve artık güçlü bir finansal yapı kadar geleceğe nasıl bir dünya bırakacağımız da önemli” dedi.
Mehmet Nane: “2021, 2020’den katiyen daha yeterli kapanacak”
2021’in, 2020’den mutlaka daha âlâ olacağını söyleyen Pegasus Havayolları Genel Müdürü Mehmet Nane, “En son 1920’de olan bu pandemi durumunu o vakit kimse yönetmedi ve bizler de bugün elimizde bir tecrübe olmadan kendimizi parçalayarak süreci geride bırakmaya çalışıyoruz. Yönetimsel açıdan bakıldığında en güçlü belirsizlik ortamının 2021 yılı ortasında delta varyantıyla oluştuğunu söyleyebiliriz. Biz 2021 sonunu en azından 2020 sayılarını yakalayarak kapatmayı hedefliyorduk. Lakin delta varyantı, yine kapanmalar, hadise sayılarındaki çok artış ülkemizin kırmızı listeye alınmasına neden oldu. Yalnızca Rusya, hudutlarını 1 Temmuz’da açtı ki yaz döneminde büyük kayıp yaşamış olduk. Bir diğer değerli pazar olan İngiltere ise Eylül’de açtı sonları. Fakat 2021’in 2020’den daha düzgün olacağı kesin. Dünyada CEO’lar ne konuşuyor diye bakarsak; enflasyon, tedarik zinciri ve nitelikli çalışan en değerli ajandaları. 2022’de ülkelerin alacakları kapanma kararları gündemimizde olacak. Türkiye’ye bakacak olursak da hem küresel hem de mahallî kaidelerle uğraş edeceğiz. Daima krizlerle yaşıyoruz ve bunu fırsata dönüştürmek bizlerin elinde” dedi.
Selim Akın: “2022, günlük kararlar alarak yol aldığımız yıl olacak”
Açılıp kapanmaların arz talep istikrarını bozduğunu söyleyen Akfen Holding CEO’su Selim Akın, “2021, pandemi tesirlerinin devamında ülkelerin kendi ekonomilerinde ödünler verdiği bir yıl oldu. Ayrıyeten açılıp kapanmalar arz talep istikrarını bozdu. Faiz artırımı konuşuluyor lakin enflasyon beklentileri de değişiyor. Kur ve enflasyon baskısını hissedeceğimiz bir yıla giriyoruz. 2022’de kendi şirketlerimizde hem emtia fiyatlarını takip edeceğimiz hem de günlük strateji değiştireceğimiz bir yıl olacak üzere görünüyor. Holding bünyemizde bizi etkileyebilecek tüm faktörleri dikkatle takip ediyoruz. Özetle 2022, günlük kararlar alacağımız bir yıl olacak. Şirketimizdeyse ferdî olarak dijital dönüşüm amacım vardı ve pandemi sayesinde süratle hayata geçirebilmiş oldum. Artık uzak uçuşlar ve özel toplantıları online yapabiliyorken işçimizle de hibrit çalışma tertibine geçtik. Performans manasında olumlu olduğunu gördük ve hatta ofislerimizden birini eksiksiz kapattık. 2022 sürprizlerle dolu bir yıl olacak. 2022’de biraz seçim konuşulacak ve o da biraz daha fazla belirsizlik yaratabilir. Bu nedenle kenetlenerek, iktisat manasında popülist yaklaşımlardan uzak, yapan formda ilerlememiz önemli” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
