Lisansüstü eğitim istihdamda kolaylık sağlıyor
Türkiye’de lisansüstü eğitime iştirak her geçen yıl artıyor. 2019-2020 akademik yılında yüksek lisansa devam eden öğrenci sayısı 297 bin iken 2020-2021 akademik yılında bu sayı 343 bine 569’e ulaştı. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Toplumsal Bilimler Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Fahri Erenel, lisansüstü eğitim alanların istihdam edilme oranlarının daha yüksek olduğunu belirterek, “Türkiye’de yüksek lisans mezunu bireylerin istihdam oranı yüzde 84 iken doktora mezunlarında bu oran yüzde 92’ye ulaşıyor” diyor.
Her mezunun bir sonraki adımı kuşkusuz bir iş sahibi olmak. Fakat bilhassa rekabetin fazla olduğu alanlarda her mezun için bir iş sahibi olmak hiç kolay değil. Rakiplerinden sıyrılmak, aranan kişi olmak için kişinin kendini geliştirmesi de gerekiyor. İstinye Üniversitesi (İSÜ) Toplumsal Bilimler Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Fahri Erenel, şirketlerin artık donanımlı ve bilgili şahısları işe almak istediklerini bu nedenle de lisansüstü eğitim alan şahısları tercih ettiğini belirtiyor. Lisansüstü eğitim mezunlarının istihdam edilme oranının arttığını belirten Erenel, “Türkiye’de yüksek lisans mezunu bireylerin istihdam oranı yüzde 84 iken doktora mezunlarında bu oran yüzde 92’ye ulaşıyor” diyor. Datalara bakıldığında son yıllarda Türkiye’de lisansüstü eğitime ilginin de arttığı gözüküyor. 2019-2020 akademik yılında yüksek lisansa devam eden öğrenci sayısı 297 bin iken 2020-2021 akademik yılında bu sayı 343 bine 569’e, doktora eğitimindeki öğrenci sayısı ise 101 bin 242’den 106 bin 148’e ulaşmış durumda.
İnsan sermayesi değer kazandı
İstinye Üniversitesi Toplumsal Bilimler Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Erenel, şirketlerin artık ‘insan sermayesi’ne dikkat ettiklerini belirterek, şöyle konuşuyor:
“Bir işletmeyi geleceğe taşıyacak olan öge, bünyesinde çalışan insanların yarattığı kıymetlerin, işletme stratejilerinin, yapısının, sistem ve süreçleri ile şirketin müşterileri ve toplumla kurduğu alakaların toplamından oluşan entelektüel sermaye olacak. Bilgi iktisadında yaşanan gelişmeler sonucu işletmeler artık öğrenmenin hayati olduğunu anladılar ve böylelikle stratejik gayretlerini somut varlıkların idaresinden soyut, genelde bâtın, entelektüel varlıklarının yönetilmesine hakikat kaydırdılar. Entelektüel sermaye; insan sermayesi, yapısal sermaye ve müşteri sermayesinden oluşuyor. İnsan sermayesi işletme çalışanlarının sahip olduğu bilgi birikimi, yaratıcılık, sorun çözme yeteneği, girişimcilik ve liderlik yeteneklerini kapsıyor. Bu yetkinlikleri sağlayacak olan ise üniversitelerde alınacak eğitimlerdir. Ülkemizin 2023, 2053 ve 2071 maksatlarına ulaşabilmesi için lisansüstü eğitim almış nitelikli insan sermayesini arttırmamız gerekiyor. Yalnızca lisans eğitimi ile kalınmamalı, araştırma ve geliştirme, inovasyon çalışmalarında yer alan araştırmacı ve teşebbüsçü sayısını arttırmak için yüksek lisans ve doktora eğitimlerine iştiraki arttırmak bir muhtaçlık değil, mecburilik halini aldı. Dünyanın birinci 10 iktisadı ortasında yer almanın yolu da bu eğitimlerden geçiyor.”
Eğitim seviyesi arttıkça istihdam edilebilirlik artıyor
OECD bilgilerine nazaran, Türkiye’de eğitim seviyesinin artması ile birlikte istihdam edilebilirliğin de arttığını belirten Erenel, şöyle devam ediyor:
“2018 yılı bilgilerinden hareketle 2020 yılı OECD raporuna nazaran; 25-34 yaş kümesi aralığındaki yetişkinlerden yüksek lisans eğitimi alanların OECD ortalaması yüzde 13.1 iken, Türkiye ortalaması yüzde 2.05’tir. Doktora eğitiminde ise fark son derece azdır. OECD ortalaması yüzde 1.17, Türkiye ortalaması yüzde 0.43’tür. Tekrar tıpkı rapora nazaran Türkiye’de eğitim seviyesinin artması ile birlikte istihdam edilebilirliğin de artmakta olduğu izleniyor. 25-34 yaş aralığında eğitim seviyesi ortaöğretim altı olan genç yetişkinlerin yüzde 52’si, ortaöğretim seviyesindekilerin yüzde 61’i ve yükseköğretimdekilerin yaklaşık yüzde 72’si istihdam ediliyor. Yükseköğretim mezunlarının istihdam edilme oranı ortalaması OECD’de yüzde 85’i buluyor. Öteki bir tahlile nazaran ise Türkiye’de yüksek lisans mezunu bireylerin istihdam oranı yüzde 84 iken doktora mezunlarında bu oran yüzde 92’ye ulaşıyor. Bütün bu datalar lisansüstü eğitimin her açıdan bir gereklilik olduğunu gösteriyor.”
Yeni yüksek lisans ve doktora programları İSÜ’de
İSÜ’de 2021 güz devrinde birinci defa öğrenci alacak yeni yüksek lisans ve doktora programlarının da açıldığını belirten Erenel, şunları söylüyor:
“Ülkemizin her alanda muhtaçlık duyduğu bilgi üreten, kullanan, eleştiren ve üretken bir niyet biçimi ile sorun çözebilecek araştırmacı, inovatif insan sermayesini yetiştirmek hedefi ile üniversitelerimizde lisansüstü programlar açılıyor ve yürütülüyor. İstinye Üniversitesi olarak biz de bu yıl yeni açacağımız programlarla donanımlı bireyler yetişmesine katkıda bulunmayı hedefliyoruz. 2021 güz devrinde yeni yüksek lisans ve doktora programlarımız da eğitime başlayacak. Yeni literatürü takip eden bireyler yetiştiren Sıhhat Bilimleri, Toplumsal Bilimler ve Fen Bilimleri Enstitüleri, Bilgisayar Mühendisliği (Tezli/Tezsiz), Mimarı Tasarım (Tezli), Beslenme ve Diyetetik (Tezli/Tezsiz), Spor Fizyoterapisi (Tezli) yüksek lisans programları ile birlikte Sıhhat İdaresi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, Moleküler Onkoloji, Kök Hücre ve Doku Mühendisliği doktora programlarına birinci sefer öğrenci alacak. Müracaatlar 20 Eylül’e kadar devam ediyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
