Rolls-Royce, Boeing ve World Energy, yüzde 100 Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı ile yapılacak uçuş için güçlerini birleştirdi
Rolls-Royce, Boeing ve World Energy’le bir ortaya gelerek yürüttüğü çalışmalar bünyesinde yüzde 100 Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı (SAF) ile güçlendirilmiş Trent 1000 motoru bulunan 747 Flying Testbed uçağının test uçuşunu muvaffakiyetle gerçekleştirdi.
Testleri muvaffakiyetle tamamlayan uçak, Arizona’daki Tucson havaalanından kalkış yaparken, üzerindeki Trent 1000 motorunda sadece yüzde 100 SAF yakıtı kullanarak, kalan üç RB211 motorunda ise standart jet yakıtı kullanarak gökyüzüyle buluşmayı başardı. Bunun yanı sıra uçak, New Mexico ve Texas’ı geçerek 3 saat 54 dakika sonra kalkış yaptığı havaalanına muvaffakiyetle dönüş sağladı. Uçuş sonrasında elde edilen bilgiler, uçuş esnasında rastgele bir mühendislik sorunu yaşanmadığını teyit ederken, yakıtın ticari kullanıma uygunluğunu doğrulayan daha ileri bulguları da gözler önüne serdi.
Bu testin doğrulanması ile birlikte Rolls-Royce, Trent XWB ve Pearl motorlarının hem yerde hem de havada gerçekleştirilen testlerini pekiştirerek, yüzde 100 SAF’ın benimsenmesine öncülük etmeye devam ediyor. Öte yandan şirket, tüm Trent motorlarının 2023 yılına kadar yüzde 100 SAF ile uyumlu olacağını teyit ediyor. Rolls-Royce ayrıyeten uzun aralıklı havacılığın net sıfıra geçişini sağlamak üzere, UN Race to Zero ile belirlenen amaçların de ötesine geçmek için havacılık bölümüne ve hükûmetlere iş birliği davetinde bulunuyor.
Günümüzde hâlihazırda faaliyet gösteren uçaklar, klasik jet yakıtlarla yüzde 50’yevaran oranda karıştırılmış SAF yakıtı ile çalışmak için gerekli onaylara sahip. Bu oranı daha da üstlere taşımak üzere Rolls-Royce, harmanlanmamış SAF onayına ait çalışmaları desteklemeye devam ediyor. Yürütülen bu çalışmalar ise, bilhassa önümüzdeki yıllarda gaz türbinlerinin güç yoğunluğunu gerektirecek uzun uzaklıklı hava seyahatlerinde sürdürülebilirliği desteklemek için kıymetli bir noktada bulunuyor.
Sektör genelinde SAF kullanımını yaygınlaştırmayı amaçlayan Rolls-Royce ise, testi yapılan uçağın modifikasyonları konusunda teknik takviye ve nezaret sağlamasının yanı sıra uçak sistemlerinin de yüzde 100 SAF ile planlanan halde çalışmasını garanti altına alan Boeing ile yakın bir iş birliği gerçekleştiriyor. Şirket ayrıyeten, uçuş için düşük karbonlu yakıt sağlayabilmek ismine dünyanın birinci ve ABD’nin tek ticari ölçekli SAF üretim şirketi olan World Energy ile güçlerini birleştiriyor.
Daha geniş bir havacılık iklim aksiyon planının bir kesimi…
SAF üretiminin değerli ölçüde artırılmasına yönelik birinci gereksinim, yakın vakitte ABD idaresi tarafından, 2030 yılına kadar yılda üç milyar galon yakıt üretilmesi için Sürdürülebilir Havacılık Yakıtı Teşvik Programı’nın başlatılmasıyla kabul edildi. Bu durum, önümüzdeki aylarda açıklanması beklenen daha geniş bir havacılık iklim hareket planının bir modülünü oluşturuyor. Avrupa Komitesi ise, AB havalimanlarında sağlanan yakıtlara SAF yakıtının dâhil edilmesini zarurî kılmayı hedeflerken bu doğrultuda bir ReFuelEU Aviation önerisi oluşturuyor. Bu teklifle belirlenen oranın ise 2050 yılına kadar yüzde 63’e ulaşması bekleniyor.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Rolls-Royce Sivil Havacılık Eser Geliştirme ve Teknoloji Yöneticisi Simon Burr şunları söyledi: “Rolls-Royce olarak sanayimizi karbondan arındırmak için harekete geçmemiz gerekiyor. Gerçekleştirdiğimiz bu uçuş ile de yüzde 100 SAF’ın kesimimizde problemsiz bir biçimde kullanılmaya başlanmasını sağlamayı amaçlıyoruz. Buna ek olarak, tüm uçak teknolojisi tahlillerinin bu tip bir değişime hazır olduğundan emin olmak için çeşitli iş birlikleri yapmaya devam ediyoruz.”
Yapılan iş birliği hakkında yorumlarını lisana getiren Boeing Çevresel Sürdürülebilirlik Lider Yardımcısı Sheila Remes ise şöyle dedi: “Yüzde 100 SAF yakıtla yapılan bu uçuşta Rolls-Royce ve World Energy ile ortak olmak bizim için hayli gurur verici. Elde ettiğimiz bu muvaffakiyet, SAF’ın uzun vadede klâsik jet yakıtının yerini alabileceğini ve önümüzdeki 20-30 yıl içinde havacılığın karbondan arındırılması için uygulanabilir bir yenilenebilir güç tahlili olduğunu gözler önüne seriyor.”
World Energy CEO’su Yine Gebolys ise yapılan işbirliğinin havacılık için ehemmiyetini vurgularken, husus ile ilgili görüşlerini “Dünyadaki birinci ve ABD’deki tek SAF üreticisi olarak ortaklarımızın yürüttükleri bu öncü çalışmaları takdir ediyoruz. Rolls-Royce’un, kendi ürettiği jet motorlarına bizim ürettiğimiz yüzde 100 yenilenebilir SAF ile güç sağlamanın uygulanabilirliğini ortaya koyma eforu, fosil yakıtsız uçuşlara geçiş için sağlam bir taban hazırlıyor. Yapılan bu çalışma kritik bir kıymet taşıyor. Bu devirde bizimle birlikte çalıştığı için Rolls-Royce’a teşekkür ediyoruz.” diyerek paylaştı.
Rolls-Royce Flying Testbed, verimliliği ve dayanıklılığı artıran ve tıpkı vakitte Rolls-Royce’un karbondan arındırma stratejisini destekleyen motorla ilgili çeşitli testleri yürütmek için kullanılıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
